Dit zijn geen trivia of leuke weetjes, dit is ons muzikaal DNA – het bewijs van de ongelooflijke muzikale rijkdom en het talent dat Vlaanderen voortbrengt. Muziekgeschiedenis die we overigens allemaal kunnen terugvinden op de website Muziekarchief.be. Deze website biedt veel meer dan een nostalgisch overzicht van Vlaamse rock, pop en dance. Het is een encyclopedie van ons muzikaal erfgoed die verhalen documenteert en informatie centraliseert over diverse genres en artiesten. Deze online databank zorgt ervoor dat generaties hun culturele wortels kunnen ontdekken en herontdekken. De site maakt de brug tussen ons muzikaal verleden en de toekomst, en dat maakt haar zo interessant.
Toch staat dit erfgoed op het spel. Door een verouderde server en het gebrek aan structurele financiering dreigt deze databank vanaf 2025 offline te gaan. Kunstenpunt heeft de data gelukkig overgenomen, maar zonder een duurzame oplossing voor online toegankelijkheid blijft dit slechts een tijdelijke maatregel.
Het dreigende verlies van Muziekarchief.be staat symbool voor bredere uitdagingen in ons kunst- en erfgoedbeleid. Het beheer van muzikaal erfgoed wordt gekenmerkt door versnippering en onduidelijke verantwoordelijkheden. Wie moet het voortouw nemen: Kunstenpunt, VI.BE, Cemper of een andere instantie? Het ontbreekt aan een overkoepelend beleid en structurele financiering. Tegelijkertijd zien we dat kunstenerfgoed in bredere zin met vergelijkbare uitdagingen kampt. Van nalatenschappen van kunstenaars tot jonge kunstcollecties – telkens is er een gebrek aan duidelijke kaders en middelen om dit erfgoed duurzaam te bewaren en ontsluiten.
De gevolgen hiervan zijn aanzienlijk en vooral onomkeerbaar. Erfgoedcollecties dreigen verloren te gaan, niet vanwege een gebrek aan waarde, maar vanwege praktische obstakels zoals auteursrechten, privacykwesties en het gebrek aan digitale ontsluiting. Het is eenvoudiger een collectie te verkrijgen dan deze duurzaam toegankelijk te maken voor het publiek.
Samenwerking tussen actoren zoals Kunstenpunt, VI.BE en CEMPER is inderdaad de sleutel. Maar samenwerking alleen is niet genoeg. We hebben een visie nodig – een langetermijnplan dat ons erfgoed beschermt en toegankelijk maakt voor iedereen. Dat vergt natuurlijk tijd. Daarnaast kijken we uit naar de resultaten van de 12 pilootprojecten rond kunstenerfgoed. Deze projecten, waarvan de resultaten in 2025 worden verwacht, bieden een unieke kans om een geïntegreerd beleid te ontwikkelen dat kunst en erfgoed samenbrengt. En terwijl we werken aan die structurele oplossing moeten we het Muziekarchief.be draaiende houden. Het kost slechts een handvol euro’s om de website in de lucht te houden. Dat is een kleine investering met een enorme culturele impact. De creaties van vandaag zijn het erfgoed van morgen.
Op oudejaarsdag stemmen we opnieuw massaal af op De Tijdloze voor een stevige duik in ons muzikaal collectieve geheugen. Wat De Tijdloze is voor onze favoriete nummers, is Muziekarchief.be voor het Vlaamse muzikaal geheugen. Muziekarchief.be is niet zomaar een databank. Het is een digitale jukebox die ons muzikaal erfgoed toegankelijk maakt voor iedereen. Laat ons deze kans niet verloren laten gaan door bureaucratische obstakels of gebrek aan prioriteit.